Νέα ΚΑΠ και οικολογικά σχήματα

Μια από τις αλλαγές που φέρνει η νέα ΚΑΠ για την περίοδο 2023-2027, είναι η εθελοντική συμμετοχή των παραγωγών στην εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων (eco schemes), τα οποία αποτελούν νέα καινοτόμα προγράμματα που στηρίζουν έμπρακτα  τους αγρότες και συμβάλλουν στον στόχο για την προστασία του περιβάλλοντος.

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική της περιόδου 2023-2027 αντανακλά πλήρως τους ευρύτερους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της πρωτογενούς παραγωγής μέχρι το έτος 2050. Η επίτευξη του στόχου συνδέεται, μεταξύ άλλων, και με την υιοθέτηση των Οικολογικών Σχημάτων. Τα Οικολογικά Σχήματα συγκεκριμένα παρέχουν κίνητρα και ενισχύσεις στους καλλιεργητές ώστε να υιοθετήσουν ή να συνεχίσουν να εφαρμόζουν, φιλικές προς το περιβάλλον γεωργικές πρακτικές. Μεθόδους καλλιέργειας οι οποίες συμβάλλουν στην μείωση της ρύπανσης που προκαλείται από τη γεωργία και στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Ενισχύοντας τους γεωργούς ώστε να συμμετάσχουν στα Οικολογικά Σχήματα η Ευρωπαϊκή Ένωση ανταμείβει τη προστασία και ορθή διαχείριση των φυσικών πόρων, διασφαλίζοντας το κοινό καλό όλων των Ευρωπαίων πολιτών. Ως είδος ενίσχυσης τα Οικολογικά Σχήματα αποτελούν μια καινοτομία της ΚΑΠ 2023-2027, αφού εφαρμόζονται για πρώτη και οι γεωργοί καλούνται εθελοντικά να λάβουν μέρος σε αυτά. Εφόσον θελήσουν να μετάσχουν, τότε ως επιβράβευση λαμβάνουν την ανάλογη ενίσχυση. Τα Οικολογικά Σχήματα θα εφαρμόζονται κάθε χρόνο σε επιλέξιμες εκτάσεις, οι οποίες θα δηλώνονται στο ΟΣΔΕ. Εκτάσεις στις οποίες πρέπει να τηρούνται οι ελάχιστες απαιτήσεις των προτύπων Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ). Οι γεωργοί έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν κάθε χρόνο στο όποιο ή όποια Οικολογικά Σχήματα θα μετάσχουν, ανάλογα με τις καλλιέργειες της εκμετάλλευσης τους.

Οι τύποι των 32 συνολικά οικολογικών προγραμμάτων, σύμφωνα με την ΥΑ 1606/09.06.2023 (ΦΕΚ 3778/09.06.2023), αναφέρονται παρακάτω. Τα οικολογικά σχήματα είναι δυνατόν να συνδυαστούν μεταξύ τους.

31.1-Α  Καλλιέργεια χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου

31.1-Β  Καλλιέργεια προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ειδών και ποικιλιών

31.1-Γ   Καλλιέργεια καινοτόμων ανθεκτικών καλλιεργειών

31.2-Α  Περιοχές οικολογικής εστίασης

31.2-Β  Περιοχές οικολογικές εστίασης με φυτά ξενιστές

31.3     Εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης με παράλληλη ενίσχυση της βιοποικιλότητας

31.3-Α  Σπορά του υποορόφου για φυτοκάλυψη (χωρίς παραγωγή) στις μόνιμες καλλιέργειες και δημιουργία ζωνών βιοποικιλότητας στα περιθώρια

31.3-Β  Σπορά του υποορόφου για φυτοκάλυψη (χωρίς παραγωγή) στις μόνιμες καλλιέργειες και δημιουργία ζωνών βιοποικιλότητας στα περιθώρια με φυτά ξενιστές

31.3-Γ   Σπορά του αγροτεμαχίου στις αρόσιμες καλλιέργειες για φυτοκάλυψη (χωρίς παραγωγή)

31.3-Δ  Σπορά του αγροτεμαχίου στις αρόσιμες καλλιέργειες για φυτοκάλυψη (χωρίς παραγωγή) και με φυτά ξενιστές

31.4     Εφαρμογές κυκλικής οικονομίας στη γεωργία

31.5-Α  Γεωργοδασικά οικοσυστήματα

31.6-Α  Χρήση της ψηφιακής εφαρμογής και σύνταξη Σχεδίου Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (ΣΠΔ)

31.6-Β  Συνέχιση εφαρμογής της μεθόδου σεξουαλικής σύγγχυσης των λεπιδόπτερων (ΚΟΜΦΟΥΖΙΟ)

31.6-Γ   Εξαπόλυση ωφέλιμων μακρο-οργανισμών

31.6-Δ  Χρήση εντομοπαθογόνων νηματοδών

31.6-Ε  Μηχανική ζιζανιοκτονία και κάλυψη με φυτικά υλικά εδαφοκάλυψης (mulch)

31.6-ΣΤ Πολλαπλά καλοκαιρινά κλαδέματα για οπωρώνες χωρίς όψιμη φρέσκια βλάστηση

31.6-Ζ   Χρήση ψεκαστικών ακροφυσίων μειωμένης διασποράς

31.6-Η  Διαχείριση των υπολειμμάτων ψεκαστικών υγρών

31.6-Θ  Χρήση γεωργίας ακριβείας κατά τους ψεκασμούς

31.6-Ι   Χρήση λιπασμάτων βραδείας αποδέσμευσης

31.6-ΙΑ Χρήση λιπασμάτων με παρεμποδιστές

31.6-ΙΒ Χρήση προϊόντων ή λιπασμάτων με βιοδιεγέρτες

31.6-ΙΓ  Εφαρμογή εθελοντικών οδηγιών ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας

31.7-Β  Μετακίνηση από υποβαθμισμένους βοσκοτόπους

31.7-Δ  Κατάρτιση και εφαρμογή βελτιωμένου σιτηρεσίου

31.8     Διατήρηση και βελτίωση καλλιεργειών σε εκτάσεις με αναβαθμίδες

31.9     Διατήρηση μεθόδων βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας

31.10    Προστασία τοπίων και γεωργικών συστημάτων υψηλής περιβαλλοντικής σημασίας

31.10-Α Προστασία τοπίων και γεωργικών συστημάτων υψηλής περιβαλλοντικής σημασίας (αμπελώνες)

31.10-Β Προστασία τοπίων και γεωργικών συστημάτων υψηλής περιβαλλοντικής σημασίας (ελαιώνες)